Dzieje wodociągów i kanalizacji

Według danych GUS z 2018 roku długość sieci wodno- kanalizacyjnych w Polsce wynosi ok. 470 tys. Km. Większość –307,7 tys. km stanowią wodociągi, choć w ostatnich latach większa dynamika wzrostu przypada na sieci kanalizacyjne. Zanim jednak osiągnięto taki poziom infrastruktury w Polsce minęło sporo lat. Pierwsze wodociągi pojawiły się w XIII wieku we Wrocławiu, Poznaniu i w Mydlnikach pod Krakowem. Wiek XIX, obok postępu technicznego i postępującej urbanizacji, charakteryzował się także zmianą sposobu myślenia o sprawach higieny publicznej. Odmiennie niż dotychczas zaczęto również postrzegać priorytety cywilizacyjnego postępu. Przejawiało się to m.in. w nadawaniu bardzo uroczystej oprawy uruchamianiu instytucji, zakładów i urządzeń użyteczności publicznej, a więc i miejskich wodociągów. Rozwój systemów wodociągowych w Europie spowodował, że w mieszkaniach pojawiły się nowe urządzenia w postaci zlewów, sedesów, spłuczek, zichadów (nasiadówek), wanien, pieców kąpielowych itp. Kąpiel domowa stała się modna. Na szerszą skalę mogły również rozwinąć swoją działalność publiczne zakłady kąpielowe. Pojawiły się jednak i nowe problemy. Otóż niezbędne okazało się oczyszczanie i odkażanie ogromnych ilości wody pitnej. Już w 1829 roku James Simpson zastosował filtr piaskowy (udoskonalony ok. 1880 r.) do oczyszczania wody w wodociągach londyńskich (Chelsea). Póżniej, od roku 1857, rozpowszechniła się metoda oczyszczania wody wodorotlenkiem żelazowym. Pod wpływem epidemii tyfusu w 1896 roku we Włoszech (Pola) i w 1897 roku w Anglii (Maidstone), wprowadzono odkażanie wody przez chlorowanie. Sposób okazał się skuteczny, tak więc zaczęto budować stałe instalacje do chlorowania wody wodociągowej. Pierwsza taka instalacja powstała w Belgii w Middelkerke w roku 1920. Od 1906 roku we Francji w Nicei stosowano natomiast ozonowanie wody, którą to metodę teoretycznie opracował M.P. Otto. W tej dziedzinie mamy zresztą ciągle do czynienia ze zmianami i udoskonaleniami, gdyż współczesny świat stawia ciągle nowe wyzwania. Obecnie systemy wodociągowe wielkich aglomeracji miejskich to obiekty o znaczeniu strategicznym, strzeżone jak bazy rakietowe i taką też okryte tajemnicą. Jest to podyktowane wieloma względami, m.in. zagrożeniem terrorystycznym, ale podstawowa i niezmienna przyczyna jest ciągle tylko jedna – bez wody nie ma życia, a bez sprawnego systemu jej dostarczania nie ma miejskiej cywilizacji. Poniżej przedstawiono zdjęcie współczesnej stacji uzdatniania wody (SUW Słomowo).